Bài 24: Chí khí anh hùng

Chào em, em có thể tham khảo mở bài mẫu sau:
Tố Hữu đã từng dành những lời ngợi ca sâu sắc nhất cho một nhà đại thi sĩ rằng:

“Tiếng thơ ai động đất trời
Nghe như non nước vọng lời ngàn thu”

Người đó không ai khác chính là Nguyễn Du cùng với kiệt tác Truyện Kiều. Mỗi một đoạn, mỗi câu thơ trong Truyện Kiều đều là “lời lời châu ngọc, hàng hàng gấm thêu” mà thi gia dầy công chắp bút. Ở đó, ẩn sau số phận cuộc đời mỗi nhân vật đã được nhà đại thi hào của dân tộc chúng ta gửi gắm biết bao giá trị nhân đạo, nhân văn sâu sắc. Và trong số những trích đoạn của “Truyện Kiều”, đoạn trích “Chí khí anh hùng” chính là một trong những minh chứng tiêu biểu nhất với sự phản ánh chân thực giấc mơ tự do công lí , khát vọng làm nên sự nghiệp lớn của người anh hùng…

Chào em, em có thể tham khảo gợi ý sau:
I. Mở bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn thơ

II. Thân bài

1. Cuộc đối thoại đầy xúc động giữa Thúy Kiều và Từ Hải

* Lời của Thúy Kiều:

+ Yêu thương, quý trọng và thấu hiểu chồng hết mực

+ Quyết tâm, ước muốn được đi cùng Từ Hải của Kiều

* Lời đáp của Từ Hải:

+ Từ chối ước muốn của Thúy Kiều, khẳng định nàng mãi là tri ân tri kỉ của mình nhưng đồng thời cũng trách nàng chưa thoát khỏi suy nghĩ của “nữ nhi thường tình”

+ Niềm tin của Từ Hải vào một tương lai tốt đẹp, rạng rỡ: “mười vạn tinh binh”, “tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường”, “rõ mặt phi thường”

* Lời hứa

– Mười vạn tinh binh”, “Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường”: tương lai thành công.

– “Rõ mặt phi thường”: chứng tỏ được tài năng xuất chúng

→ Từ Hải nói lên niềm tin tưởng sắt đá vào tương lai, sự nghiệp

– “Rước nàng nghi gia”: cho Kiều danh phận, cuộc sống viên mãn

→ Lời thơ vừa như một lời hứa, vừa như một lời động viên an ủi Thúy Kiều

→ Từ Hải là người anh hùng có chí khí, thống nhất giữa khát vọng phi thường và tình cảm sâu nặng với người tri kỉ.

* Lời khuyên

– “Bốn bể không nhà”: thực tế khó khăn, gian nan.

– “Theo càng thêm bận”: việc lớn sẽ bị ảnh hưởng, không quan tâm, lo cho Kiều được

– “Đành lòng chờ đó ít lâu”: an ủi, mong Kiều bằng lòng chờ đợi.

– “Một năm sau”: thời gian cụ thể. Hứa hẹn sẽ thành công

→ Từ Hải là người chồng tâm lí-người anh hùng nhưng rất vẫn đời thường, gần gũi, chân thực.

⇒ Từ Hải là người anh hùng có khát vọng lớn lao, tin tưởng vào tương lai lại là người tâm lí, rất đời thường.

2. Quyết tâm ra đi của Từ Hải

– Hành động: Quyết lời, dứt áo ra đi

→ Thái độ, hành động dứt khoát, không hề do dự, bịn rịn.

– Hình ảnh ẩn dụ: “chim bằng”: Là loài chim quý tượng trưng cho người anh hùng.

→ Khẳng định Từ Hải chính là bậc anh hùng có tầm vóc phi thường, sánh ngang với đất trời, vũ trụ, có tài năng, bản lĩnh, chí khí, ước mơ công lí.

III. Kết bài

Khái quát nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ

Chào em
Mở bài: Đoạn trích Chí khí anh hùng đã khắc họa rõ nét vẻ đẹp, lí tưởng của người anh hùng "đầu đội trời, chân đạp đất" Từ Hải. Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng cùng những miêu tả tinh tế, đại thi hào Nguyễn Du đã mang đến cho người đọc những ấn tượng sâu sắc về nhân vật qua đoạn trích "Chí khí anh hùng
Đánh giá: Bằng thể thơ lục bát quen thuộc, cùng việc kết hợp các biện pháp nghệ thuật như ẩn dụ, hoán dụ, bút pháp ước lệ tượng trưng, Nguyễn Du đã khắc họa thành công vẻ đẹp nhân vật Từ Hải. Qua đó, gửi gắm ước mơ cao đẹp, đầy tính nhân văn về một xã hội công bằng, công lý với nhân tài, anh kiệt.
Kết bài: Đoạn trích ngợi ca chí khí anh hùng của nhân vật Từ Hải và khẳng định lại một lần nữa tình cảm của Thuý Kiều và Từ Hải là tình tri kỉ, tri âm chứ không chỉ đơn thuần là tình nghĩa vợ chồng.

Chào em, em có thể tham khảo gợi ý sau:
I. Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều: Nguyễn Du là cây đại thụ của nền văn học trung đại Việt Nam. Truyện Kiều là một kiệt tác của nền văn học
- Giới thiệu nội dung 8 câu thơ cuối.
II. Thân bài
* Lời hứa của Từ Hải
- “Rõ mặt phi thường”: chứng tỏ được tài năng xuất chúng

→ Từ Hải nói lên niềm tin tưởng sắt đá vào tương lai, sự nghiệp

- “Rước nàng nghi gia”: cho Kiều danh phận, cuộc sống viên mãn

→ Từ Hải là người anh hùng có chí khí, thống nhất giữa khát vọng phi thường và tình cảm sâu nặng với người tri kỉ.

* Lời khuyên

- “Bốn bể không nhà”: thực tế khó khăn, gian nan.

- “Theo càng thêm bận”: việc lớn sẽ bị ảnh hưởng, không quan tâm, lo cho Kiều được

- “Đành lòng chờ đó ít lâu”: an ủi, mong Kiều bằng lòng chờ đợi.

- “Một năm sau”: thời gian cụ thể. Hứa hẹn sẽ thành công

→ Từ Hải là người chồng tâm lí-người anh hùng nhưng rất vẫn đời thường, gần gũi, chân thực.

⇒ Từ Hải là người anh hùng có khát vọng lớn lao, tin tưởng vào tương lai lại là người tâm lí, rất đời thường.



* Quyết tâm ra đi của Từ Hải (2 câu thơ cuối)

- Hành động: Quyết lời, dứt áo ra đi

→ Thái độ, hành động dứt khoát, không hề do dự, bịn rịn.

- Hình ảnh ẩn dụ: “chim bằng”: Là loài chim quý tượng trưng co người anh hùng.

→ Khẳng định Từ Hải chính là bậc anh hùng cái thế, có tầm vóc phi thường, sánh ngang với đất trời, vũ trụ

⇒ Từ Hải là người anh hùng có tài năng, bản lĩnh, chí khí, ước mơ công lí.

* Nghệ thuật.

- Sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ tượng trưng

- Lời đối thoại bộc lộ tính cách.

- Nghệ thuật xây dựng hình tượng người anh hùng qua dáng vè, hành động.

III. Kết bài

- Khái quát nội dung và nghệ thuật của tác phẩm

- Ý nghĩa 8 câu cuối đoạn trích: ca ngợi tấm chân tình của Từ Hải và Thúy Kiều.

Chào em, em tham khảo bài sau:
a) Mở bài
- Giới thiệu sơ lược tác giả, tác phẩm và đoạn trích:
+ Nguyễn Du là nhà thơ lớn của văn học Việt Nam, được mệnh danh là "đại thi hào dân tộc", danh nhân văn hóa thế giới.

+ Truyện Kiều là tác phẩm truyện thơ Nôm kinh điển nổi tiếng nhất của Nguyễn Du.
+ Đoạn trích Chí khí anh hùng là ước mơ công lí của Nguyễn Du gửi gắm qua hình tượng Từ Hải.
- Giới thiệu nhân vật Từ Hải: là hình tượng trung tâm của đoạn trích thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của tác giả.
b) Thân bài
* Luận điểm 1: Từ Hải với những ý chí, khát vọng vùng vẫy giữa trời đất
- “Trượng phu”: Cách gọi thể hiện sự trân trọng đối với những bậc anh hùng có tài năng, đức độ hơn người
- Hai không gian đối lập:
+ “Hương lửa đương nồng”: Mái ấm gia đình với tình yêu, hạnh phúc ngọt ngào
=> Không gian nhỏ hẹp, gắn với thói thường.
+ “Bốn phương”, “trời bể mênh mang”: Không gian vũ trụ mênh mông, rộng lớn nâng tầm vóc người anh hùng lên tầm vũ trụ.
-> Thể hiện ước mơ, khát vọng lớn lao của người anh hùng.
=> Từ Hải quyết tâm từ bỏ không gian gia đình ấm êm để đến với không gian vũ trụ để vùng vẫy với những khát vọng.
- Tính từ “thoắt”: Sự mau lẹ, quyết đoán, tự tin không phân vân
=> Sự thức dậy của lí trí, khí phách anh hùng vượt lên những điều bình thường để làm những điều phi thường.
- Ánh mắt “trông vời” và tư thế “thẳng dong”: Khắc họa hình tượng người tráng sĩ với khát vọng vùng vẫy giữa trời cao

=> Người tráng sĩ lên đường với tư thế dứt khoát, mạnh mẽ đi liền một mạch không ngoảnh lại.
* Luận điểm 2: Từ Hải với chí khí, hoài bão, lớn lao, phi thường
- Hình ảnh “mười vạn tinh binh”, “tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường”:
=> Thể hiện hoài bão phi thường của Từ Hải, muốn xây dựng cơ đồ của một bậc đế vương, chí khí xứng đáng tầm vóc của một bậc anh hùng.
- Hình ảnh “bốn bể không nhà” kết hợp với câu hỏi tu từ “theo càng thêm bận biết là đi đâu”
=> Cảm giác cô đơn thấp thoáng của bậc anh hùng khi thực hiện hoài bão. Nhưng càng cô đơn, quyết tâm càng lớn.
- Khoảng thời gian “một năm”: Thái độ tự tin, quyết tâm thực hiện lí tưởng anh hùng.
-> Với những hình ảnh ước lệ đã cho thấy chí khí hoài bão, khát vọng lớn lao phi thường của người anh hùng Từ Hải.
* Luận điểm 3: Từ Hải với tình yêu và khát vọng hạnh phúc phi thường
- Trước lời nói của Kiều, Từ Hải đã trách móc nhẹ nhàng:
+ “Tâm phúc tương tri”: Là người tri kỉ, hiểu rõ lòng dạ của nhau.
=> Từ Hải lấy đạo tri kỉ ra để thuyết phục Kiều ở lại, với Từ Hải Kiều không phải người vợ, người tình mà là một người tri kỉ.
+ “Nữ nhi thương tình”: Thói nữ nhi tầm thường.
-> Với Từ Hải, Kiều không phải cô gái tầm thường mà là người thông minh, sắc sảo, tinh tế.
=> Lời trách móc của Từ Hải cho thấy tình yêu của chàng đối với Thúy Kiều không phải tình cảm tầm thường mà hết sức phi thường. Đó là mối tình tri kỉ, trân quý lẫn nhau.
- Khát vọng hạnh phúc phi thường của Từ Hải:
+ “Làm cho rõ mặt phi thường”: Thực hiện được hoài bão, lí tưởng anh hùng.

+ “Rước nàng nghi gia”: Rước Thúy Kiều danh chính ngôn thuận về làm vợ, cho nàng một danh phận.
-> Từ Hải ra đi không chỉ hướng đến sự nghiệp của một bậc anh hùng mà còn hướng đến khát vọng hạnh phúc phi thường của “trai anh hùng với gái thuyền quyên”.
* Luận điểm 4: Từ Hải - con người dứt khoát, tự tin, đầy bản lĩnh
- “Quyết lời”: Lời nói dứt khoát, quyết đoán
- “Dứt áo ra đi”: Thái độ mạnh mẽ, quyết tâm, dứt khoát.
- “Gió mây bằng đã... đến kì dặm khơi”: Bút pháp lí tưởng hóa đã cực tả dáng vẻ tựa như cánh chim bằng cất mình bay thẳng vào muôn trùng dặm khơi của người anh hùng
=> Từ Hải là người có chí khí anh hùng, hoài bão lớn lao cùng bản lĩnh phi thường.
* Ý nghĩa hình ảnh Từ Hải
- Thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của thời đại: chí khí, hoài bão lớn lao, khát vọng phi thường
- Là biểu tượng về khát vọng tự do và lẽ công bằng.
* Đặc sắc nghệ thuật xây dựng nhân vật
- Bút pháp miêu tả, khắc họa nhân vật qua dáng vẻ, hành động, lời nói
- Ngôn ngữ đối thoại trực tiếp
- Hình ảnh ước lệ với các danh từ, động từ, tính từ giàu giá trị biểu đạt.
c) Kết bài
- Khái quát ý chí, tính cách của nhân vật Từ Hải.